Trước khi đại dịch COVID-19 xảy ra, cảng đã hoạt động hết công suất, trong khi đó nhu cầu tính theo lượng container được dự báo sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030.
NHIPSONGONLINE – Ngày 19/5, cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Tổng cục Hải quan (TCHQ) công bố một kế hoạch hành động để giảm ùn tắc tại cảng Cát Lái (thành phố Hồ Chí Minh) – cảng container nhộn nhịp nhất tại Việt Nam. Kế hoạch hành động này được công bố tại một hội thảo do USAID và TCHQ đồng tổ chức, bao gồm 21 khuyến nghị được đưa ra nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của cảng để đáp ứng nhu cầu ngày càng gia tăng.
Hội thảo quy tụ hơn 70 đại biểu đến từ cơ quan hải quan, các bộ ngành và cộng đồng doanh nghiệp để thảo luận về kế hoạch hành động này. Đây là kết quả của Nghiên cứu tiền khả thi về Chống ùn tắc và Tạo thuận lợi trong hoạt động logistics tại cảng Cát Lái được thực hiện bởi Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ từ tháng 5/2020 đến tháng 3/2021. Nghiên cứu đã xem xét một cách toàn diện các hoạt động của cảng trên diện tích 160 ha nhằm đánh giá hiệu quả vận hành, các điểm nghẽn và vướng mắc trong quá trình tăng cường năng lực xếp dỡ của cảng.
“Khi thương mại quốc tế dần phục hồi sau tác động của COVID-19 thì việc giải quyết ùn tắc tại cảng Cát Lái lại càng được ưu tiên. Các giải pháp chống ùn tắc đã được nghiên cứu và trình bày tại hội thảo hôm nay khi được triển khai sẽ tạo thuận lợi cho thương mại quốc tế, góp phần giúp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới”, ông Mai Xuân Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết.
“Giảm bớt tắc nghẽn tại các cảng của Việt Nam sẽ ngày càng trở nên quan trọng khi thương mại dần phục hồi hậu COVID-19. Nghiên cứu tiền khả thi tại cảng Cát Lái do USAID thực hiện đã đề xuất một kế hoạch hành động cho cảng container nhộn nhịp nhất Việt Nam này với mục tiêu giúp cảng có thể xử lý lượng container dự kiến sẽ tăng cao. Nỗ lực này tái khẳng định cam kết của chúng tôi trong việc hỗ trợ Chính phủ Việt Nam tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia”, Giám đốc USAID Việt Nam Ann Marie Yatishock phát biểu.
Mỗi năm có khoảng 4,9 triệu container 20 feet (TEU) được xếp dỡ tại TP.HCM, tương đương với khoảng ba triệu xe tải, hoặc hơn 8.000 xe tải mỗi ngày qua lại trong và xung quanh thành phố để xếp dỡ container từ khu vực cảng. Cảng Cát Lái xử lý hơn 92% khối lượng này và khoảng 50% tổng khối lượng container của cả nước.
Tại hội thảo, thay mặt dự án Tạo thuận lợi cho thương mại do USAID tài trợ, TS Nguyễn Thị Như Mai cũng nêu 21 khuyến nghị nhằm giảm ùn tắc và tạo thuận lợi logistics tại cảng Cát Lái.
Trong đó nhóm khuyến nghị về cải tiến kỹ thuật – chi tiết, thiết thực, có thể làm ngay và mang lại hiệu quả tốt như thành lập các bãi chờ gần cảng Cát Lái cho xe tải để hỗ trợ các hoạt động tại cổng vào ban đêm, tăng khả năng sử dụng các cổng tại cảng Cát Lái và giảm ùn tắc; mở rộng số lượng làn ở cổng và các điểm đỗ xe trước cổng tương ứng có thể giúp giảm ùn tắc ngay lập tức trong khi không cần phải đầu tư nhiều…
Nhóm khuyến nghị áp dụng giải pháp công nghệ, giải pháp khai thác dữ liệu nhằm hỗ trợ nâng cao hiệu quả quản lý.
Cụ thể là bố trí thiết bị nhận dạng ký tự quang học (OCR) và đầu đọc RFID tại cổng cảng Cát Lái. Giải pháp này sẽ giảm bớt thời gian xử lý tại cổng bằng cách lắp đặt thiết bị OCR và đầu đọc RFID để tự động nhận diện biển số xe tải, số hiệu container và tình trạng hư hỏng vỏ container.
Hiện tại, các container rủi ro thấp có thể được thông quan trước khi cập cảng Cát Lái nhưng bị xếp lẫn với container chưa được thông quan nên không dễ giải phóng khỏi cảng.
Dự án Tạo thuận lợi Thương mại do USAID tài trợ được thực hiện trong 5 năm (2018-2023) với tổng vốn 21,7 triệu USD nhằm hỗ trợ Chính phủ Việt Nam áp dụng cách tiếp cận quản lý rủi ro trong lĩnh vực hải quan và kiểm tra chuyên ngành cũng như hỗ trợ tăng cường công tác thực hiện Hiệp định Tạo thuận lợi Thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Dự án phối hợp với Tổng cục Hải quan thuộc Bộ Tài chính nhằm chuẩn hóa các thủ tục hải quan, tăng cường sự phối hợp ở cấp trung ương và cấp tỉnh, đồng thời nâng cao năng lực cho cán bộ hải quan. Mục tiêu của dự án là hỗ trợ Việt Nam phát triển môi trường thương mại và đầu tư hấp dẫn hơn cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư.