Cần có các giải pháp để cải thiện điều kiện vay vốn
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết trong năm 2022 và 2023, việc điều hành chính sách tiền tệ trong một bối cảnh đầy khó khăn, thách thức, có rất nhiều những diễn biến mới phức tạp hơn, khó khăn hơn và khó lường hơn so với thời điểm mà Quốc hội và Chính phủ ban hành nghị quyết. Trong khi đó, chính sách tiền tệ được giao khá nhiều nhiệm vụ và những nhiệm vụ này khó có thể đạt được cùng một lúc.
Trong điều kiện đó, Ngân hàng Nhà nước đã kiên định xuyên suốt với mục tiêu là giữ đại cục, ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ và theo dõi sát diễn biến, tình hình để quyết định những nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong từng thời kỳ, từng giai đoạn để ứng phó linh hoạt.
Đối với điều hành lãi suất, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng nhu cầu giảm lãi suất là mong muốn của doanh nghiệp khi vay vốn từ trước tới nay và Quốc hội, Chính phủ cũng rất quan tâm chỉ đạo. Tuy nhiên, điều hành lãi suất cần phải được xem xét trong tổng thể điều hành chính sách kinh tế vĩ mô để đảm bảo được đại cục về ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ và đặc biệt là đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết những giải pháp, liều lượng chính sách và thời điểm được Ngân hàng Nhà nước cân nhắc rất kỹ lưỡng. Tất cả để hướng đến ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ, đảm bảo an toàn hệ thống và tạo môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp và người dân, không vì mục tiêu nào khác.
Đối với vấn đề tiếp cận tín dụng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng vấn đề này cần phải được mổ xẻ và phân tích nguyên nhân thì mới có giải pháp đúng.
Về cơ chế, chính sách cho vay vẫn giữ nguyên. Năm 2022, tăng trưởng tín dụng là 14,16% nhưng 5 tháng đầu năm của 2023 chỉ tăng khoảng 3% song không thể nói rằng điều này là do chính sách, vì chính sách không thay đổi.
Còn về phía các tổ chức tín dụng, những tháng đầu năm dư địa về room tín dụng rất thoải mái, không bị chậm và thanh khoản hệ thống thì được Ngân hàng Nhà nước duy trì rất dư thừa và không có lý do gì để các tổ chức tín dụng huy động tiền gửi, trả lãi cho người gửi tiền mà khi doanh nghiệp đủ điều kiện vay vốn lại không cho vay.
Đối với doanh nghiệp, rất nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn sau đại dịch COVID-19 không đủ điều kiện vay vốn, không thể tiếp cận được vốn ngân hàng. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng cần có các giải pháp để cải thiện điều kiện vay vốn, có thể thông qua các chính sách như bảo lãnh vay vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ…
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành dành nhiều thời gian để triển khai gói gói hỗ trợ lãi suất 2%, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thừa nhận đó là tâm lý e ngại của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng thì khó có thể đánh giá như thế nào là có khả năng phục hồi để được ưu đãi vay vốn.
Trước tình hình đó, Chính phủ đã trình Quốc hội cho chuyển nguồn này, khoảng 24.000 tỷ đồng cho giảm thuế VAT. Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước cũng đang trình Chính phủ kiến nghị Quốc hội sửa đổi Nghị quyết 43, bỏ cụm từ “có khả năng phục hồi” trong điều kiện cho vay để tiếp tục triển khai.
Nhu cầu nhà ở xã hội cao nhưng nhu cầu vay lại là một vấn đề
Về gói 120.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất đầu tư nhà ở xã hội, đây là gói tín dụng do 4 ngân hàng thương mại nhà nước tự nguyện tham gia để thực hiện mục tiêu 1 triệu căn hộ cho công nhân cũng như người có thu nhập thấp và là chương trình đến năm 2030 chứ không phải là chương trình chỉ giải quyết trong năm 2022.
Nguồn vốn do chính các ngân hàng huy động và lãi suất thì giảm từ 1,5% đến 2% do chính từ nguồn lực tài chính của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng Nhà nước chỉ hướng dẫn về lãi suất áp dụng trong thời gian ưu đãi để triển khai thống nhất và Bộ Xây dựng cũng đã có các hướng dẫn và ủy quyền cho các địa phương công bố danh mục dự án.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nhấn mạnh, nhu cầu về nhà ở xã hội và nhà ở công nhân là cao nhưng nhu cầu vay lại là một vấn đề, bởi quyết định vay để mua một căn hộ phải là do người dân. Tuy nhiên, Luật Nhà ở trình Quốc hội trong kỳ này đã có quy định cho phép các doanh nghiệp mua nhà để có thể bố trí nhà ở cho công nhân, đây cũng là một điểm rất tích cực để gói này được tăng dư nợ giải ngân.
